Onderzoek naar warmtestress
Omgevingsstress, zoals extreme warmtestress of koudestress, wordt vaak gezien als een uitdaging voor onze gezondheid en lichaamsevenwicht. Ons lichaam heeft het vermogen om zich redelijk goed aan te passen aan zowel warme als koude omgevingen.
Diverse studies hebben zelfs aangetoond dat warmtestress, met name in de vorm van een sauna, zeer gunstig kan zijn voor onze gezondheid, onafhankelijk van andere levensstijlfactoren.
De effecten
Het hoofddoel van dit artikel is om allereerst de algemene cardiovasculaire en andere reacties op acute warmtestress te bespreken. Vervolgens kijken we naar de gunstige effecten van het nemen van een sauna, zoals een Finse sauna en infrarood sauna (deken). De effecten op de algemene gezondheid, cardiovasculaire gezondheid en het risico op dementie en de ziekte van Alzheimer. Er zijn redenen die deze voordelen kunnen verklaren, waaronder een verbetering van de van de grote bloedvaten en de kleine bloedvaatjes in ons lichaam, een verlaging van de bloeddruk en een verminder van stijfheid van de slagaders. Ook kan er mogelijk meer groei van nieuwe bloedvaten optreden bij mensen.
Reactie op warmtestress
Ten eerste is het belangrijk om te begrijpen hoe ons lichaam reageert op warmtestress. Warmte vormt een uitdaging voor ons lichaam. Normaal gesproken kan ons lichaam echter goed reageren om een normale lichaamstemperatuur te behouden. Bij acute warmtestress neemt de bloedtoevoer naar de huid toe, en ons lichaam begint te zweten om warmte af te voeren. Dit gaat gepaard met een verlaagde bloeddruk en een verhoogde hartslag. Tijdens langdurige warmtestress wordt ook de ademhaling verhoogd, wat kan leiden tot verminderde bloedtoevoer naar de hersenen.
Het zweten tijdens het saunabaden heeft effect op de vochthuishouding van het lichaam. Het zweten is een natuurlijke reactie van het lichaam om af te koelen wanneer het wordt blootgesteld aan hoge temperaturen. Zweten helpt bij reguleren van de lichaamstemperatuur en het afvoeren van afvalstoffen. Door te zweten in de sauna, kan het lichaam zichzelf afkoelen en dit draagt bij aan het gevoel van ontspanning en verlichting van stress. Het zweten in de sauna heeft dus meestal een positief effect op het welzijn van het lichaam. Het is wel van belang om de vochthuishouding weer op peil te houden door goed te drinken.
Met regelmaat
Herhaalde blootstelling aan warmte, zoals in een Finse of infrarood sauna, heeft vergelijkbare gunstige effecten als regelmatige lichaamsbeweging. Het kan de functie van de bloedvaten verbeteren, de bloeddruk verlagen en de doorbloeding van de huid en spieren stimuleren. Een opvallende aanpassing bij herhaalde warmteblootstelling is dat onze lichaamstemperatuur verlaagt, wat ons beter bestand maakt tegen hitte. De interacties tussen het cardiovasculaire systeem en de hersenen kunnen ook bijdragen aan de gunstige effecten van saunabaden op de gezondheid van de hersenen. Bovendien kan de toegenomen bloedtoevoer naar de hersenen als gevolg van saunabaden de hersenfunctie verbeteren.
Zenuwcellen in de hersenen
De hersensfunctie kan dus door de warmtestress van de sauna verbeteren. Een sauna kan daarom gunstig zijn om bijvoorbeeld Alzheimer tegen te gaan. Het zorgt voor de verbetering van bloedvaten en bloedtoevoer naar de hersenen. Dit kan helpen bij het voorkomen van schade aan hersencellen. Het kan helpen bij verminderen van het risico op neurodegeneratieve aandoeningen zoals Alzheimer en dementie. Bovendien kan de ontspannende werking van een sauna stress verminderen. Dit kan gunstig zijn voor het behoud van een gezonde hersenfunctie.
Hart- en vaatziekte
Saunabaden kan een positief effect hebben op onze hart- en vaatgezondheid. Mensen die regelmatig saunabaden hebben, hebben een lager risico op hart- en vaatziekten en plotselinge hartdood. Saunabaden kan de bloeddruk verlagen en de hartfunctie verbeteren.
De infrarood sauna is een modernere variant van de traditionele Finse sauna en werkt op een andere manier. Terwijl een Finse sauna de lucht verwarmt, verwarmt een infrarood sauna direct het lichaam door middel van infraroodstraling. Dit kan dieper doordringen in het lichaam en mogelijk vergelijkbare gezondheidsvoordelen bieden. Onderzoek heeft aangetoond dat infrarood sauna's vergelijkbare effecten hebben op de cardiovasculaire functie en bloeddruk als traditionele saunabaden.
Warmtestress en koudestress
Naast de positieve effecten van warmtestress, willen we ook de fysiologische reactie op koude stress en de activering van bruin vetweefsel benoemen. De sauna wordt vaak gecombineerd met koeling, waarbij sommige mensen na een sauna even kort in ijskoud water verblijven. Koude blootstelling, zoals in een koudwaterbad, kan gunstig zijn bij het verminderen van lichaamsvet en het stimuleren van de doorbloeding. Koude blootstelling kan ook de activatie van bruin vetweefsel bevorderen, wat kan leiden tot een verhoogd energieverbruik. En daarnaast voor preventie van overmatige hoeveelheid vet in het lichaam en gerelateerde gezondheidsproblemen, die verband houden met stofwisseling en de hart en bloedvaten.
Het nemen van een ijsbad na een sauna zorgt voor een extreem temperatuur contrast. Dit zorgt voor extra stimulering van de bloedvaten en verbetering van de bloedcirculatie, wat kan bijdragen aan een betere gezondheid en herstel. Het wisselende effect van warmte en koude stress kan helpen bij het verminderen van lichaamsvet en het bevorderen van de gezondheid.
Voorzichtigheid
Het is belangrijk om te benadrukken dat warmtestress en blootstelling aan koude mogelijk gunstig zijn voor onze gezondheid, maar dat voorzichtigheid geboden is, vooral bij mensen met onderliggende gezondheidsproblemen. Het is altijd verstandig om een arts te raadplegen voordat men deze praktijken uitprobeert, vooral voor mensen met bepaalde medische aandoeningen.
Verbeter de algehele gezondheid met warmtestress
Ondanks dat warmte en kou vaak als stressvol worden beschouwd, kan ons lichaam zich fysiologisch aanpassen aan herhaalde warmtesessies. Dit kan leiden tot verbeterde hittebestendigheid en algehele gezondheid, evenals een lager risico op hersenaandoeningen zoals dementie en de ziekte van Alzheimer. Koude- en warmtestress, inclusief het gebruik van een sauna, kunnen worden toegepast als onafhankelijke of aanvullende therapie bij lichaamsbeweging en fysieke activiteit om onze gezondheid te behouden of te verbeteren. Het lijkt er echter op dat de beste voordelen voor hart- en totale sterfte worden behaald door de fysieke fitheid te vergroten in combinatie met saunabaden. Dit benadrukt dat verschillende levensstijlgewoonten van invloed zijn op onze gezondheid. Saunabaden en andere vormen van warmtestress worden aanbevolen als gewoonten ter bevordering van de gezondheid.